A gdyby tak zamienić świat w lunapark?

Więc w końcu poszliśmy dzisiaj z Nataszą do lunaparku.

Chciałem iść koniecznie z nią, ją tam zabrać właśnie, bo w ostatnich tygodniach i Nataszę moją drogą życie przytłoczyło. Trochę jesieni, trochę złamanego serca, trochę sporów rodzinnych. A niektórym kruchym, jak i silnym istotom to starczy, żeby zacząć spadać na samo dno własnej ciemności. Cóż, może wydawać to się naiwne, ale nie znam na to lepszego lekarstwa niż śmiech. Nie znam lepszej apteki, w której je sprzedają, niż lunapark.

Pogoda już wcześniej zaczęła sprzyjać takim wyprawom, ale wczoraj czekał na nas fenomenalny spektakl w teatrze i chińska knajpa z najlepszymi danami prosto z rozgrzanego do czerwoności kutego woka.

Ale dzisiaj w końcu był lunapark i dla niej i dla mnie. A ja mam do nich przerażającą wręcz słabość. Więc gdy w w czwartkowy wieczór słońce zachodziło z miękkim, wczesnojesiennym światłem i ciepłem za horyzont znaczony blokowiskami i niezbyt udanymi wieżowcami Poznania, nie mogłem się oprzeć, by nie porwać Nataszy i się tam nie udać. By tam nie pójść z szeroko rozwartymi oczami, by tam nie pójść i nie zapracować sobie na kolejne zmarszczki od śmiechu.

Mam więc słabość do lunaparków. Nie muszą być wielkie, choć najlepiej wspominam lunapark połączony z cyrkiem dziwadeł, który widziałem będąc w Hiszpanii. Nie muszą mieć wielkich karuzel, choć kochałem to uczucie spadania w Hannoverze na jednej z najwyższych przecież.

Choć zakochałem się w Londyńskim, nie lubiąc nawet za bardzo Londynu. Ale lunaparki nie muszą być efektowne, bogato strojone. Mogą być odrapane i biedne jak ten wczorajszy. Mogą być brzydkie za dnia i karmiące nas aurą magii i tajemnicy w nocy, w światłach, które kuszą, hipnotyzują i nieraz przyprawiają o miłe dreszcze. Tajemnica połączona z radością tkwi też w małych lunaparkach. Te też mają swój własny, nieodparty urok, kto wie, może nawet większy? Czasem właśnie to one kryją tą 1słodką, magiczną tajemnicę, która wraz z watą cukrową przyczepia się do języka i do myśli, oblepia i otumania. Kocham to uczucie.

Kiedyś chciałem żeby porwali mnie cyganie przez to, jak pięknie gram na skrzypcach. Potem marzyłem o zostaniu magikiem i muzykiem zarazem i występowaniu w lunaparkach na Florydzie, w USA. Nie w tych wielkich. A tych małych, wędrownych. W tych, w których też tkwi śmiech.

Bo w lunaparkach przecież nie chodzi o efektowność, choć w naszym świecie chyba też i o tym się zapomina. Chodzi o zabawę, w każdym z nich chodzi o tą nieuchwytność radosnego momentu. O głośny śmiech, na jaki nieraz dorośli ludzie sobie nie pozwalają. O zachwyt i zatracenie się w chwili, które poza nim uciekają dwa razy szybciej. Chodzi o zabawę, o której zapominamy, od kiedy powiedziano nam, ze tylko Piotruś Pan nie mógł dorosnąć, a cała reszta...cóż, jesteśmy skazani.

A ja skazańcem w ogóle się nie czuję. Zwłaszcza w lunaparku.

Też w tym, który co roku, zawsze we wrześniu przyjeżdża do mojego miasta.

„Nie sprzedajemy mebli. Nie sprzedajemy samochodów. Nie sprzedajmy ziemi, domów ani funduszy emerytalnych. Nie mamy żadnych celów politycznych. Sprzedajemy zabawę” jak mówił właściciel parku rozrywki Joyland z powieści Stephena Kinga.

Tak, zabawa! Ahoj kolejna życiowa przygodo!

Wręcz wbiegłem oczarowany na teren lunaparku. Kolorowe światła bijące w po oczach, gwar rozmów, śmiech dzieci. Zapach waty cukrowej którą przecież uwielbiam, trochę drażniący nozdrza zapach popcornu. Tradycyjny zestaw przy każdej karuzeli. Natasza śmiała się ze mnie, gdy z otwartą buzią zatrzymałem się przy jednej z karuzel. Prawie 30 letni facet z miną dwulatka, cóż, to musiało być komiczne.

-No to jedziemy!- zaśmiała się.

Obskoczyliśmy każdą karuzelę. Oblepiłem się całkiem tą cholerną watą cukrową w kolorze różu, znalazłem ją nawet we włosach i na nogawce spodni. Przecież nie zjadłem tylko jednej. Pośmiałem się z siebie w gabinecie luster, nie wierząc, że w przekrzywionym zwierciadle mogę być jeszcze większym brzydalem i ciesząc się, że jednak nie jestem jeszcze bardziej pokrzywiony.

Tej atmosfery jak zwykle, nie umiem oddać słowami. Bo to rzecz, która zdaje się błaha, ale gdy przeżywa się ten śmiech, tę radość, tę zabawę...wszystko inne na chwile przestaje mieć znaczenie.

Mogłem tam zostać wiele godzin. Nawet nie korzystając z tych wszystkich atrakcji, nie kupując smakołyków, nie strzelając do tarczy z pistoleciku dla dzieci. Nie musiałem. Mogłem po prostu usiąść przy jednej z karuzel i patrzeć na przechodzących ludzi. Rodziny z dziećmi, zakochane pary, grupki znajomych, młodszych i starszych. Czułość w złączonych rękach randkowiczów i dorośli stający się dziećmi. Bo nie miało znaczenia, kto ile miał lat- tylko jeśli potrafił się bawić.

Ale nie wszyscy jednak to potrafią. Nie wszyscy potrafią zapomnieć o toczącym się za ogrodzeniem życiu choć na chwilę. Nie wszyscy potrafią wyzbyć się choć na moment wstydu który przywdziewają na co dzień, wstydu tak dla mnie niezrozumiałego, tego wobec własnego śmiechu. Bycie poważnym jak na dorosłego przystało jest nieraz chorobą toczącą nasze czasy, bo zapominamy, że bycie poważnym jest istotne wtedy, gdy naprawdę jest tego potrzeba. Bycie poważnym nie oznacza braku uśmiechu czy niepozwolenie sobie na delikatne, nieszkodliwe szaleństwa.

Szarzy smutni ludzie. I tacy też zatruwali trochę powietrze tego lunaparku. Przemykali na chwilę, ze zwieszonymi głowami i napiętymi ramionami, ze stężałymi mięśniami barków. Stres widać w nich najbardziej, wiem to jako masażysta i nauczyciel jogi. Chcesz wiedzieć czy ktoś jest szczęśliwy i umie się zrelaksować? Dotknij jego kręgosłupa, dotknij jego ramion. Dowiesz się od razu. Szarzy smutni ludzie więc, z cierpiącymi kręgosłupami wędrowali wśród radosnego tłumu. Nieraz nie mogąc pojąć uśmiechu własnych dzieci. Nieraz przenosząc frustracje dnia codziennego i na nie krzycząc. W tym wszystkim, w migoczących światłach i słodkości i tajemniczości lunaparkowej atmosfery, to było przykre. Bogowie, jakie to było przykre. Aż chciało by się nieraz podejść do nich i powiedzieć „hej, trochę uśmiechu”! Kusiło mnie to, ale miałem wrażenie, że skoro lunapark nie potrafi... to jak ja bym mógł?

Ale jednak okazuje się, że i od siebie trzeba dać światu trochę magii. O tym nawet nie powinno się zapominać.

Mieliśmy już iść, gdy usłyszałem wołanie.

-Natasza! Hej, Nata!- ktoś wołał moją towarzyszkę. Obejrzała się. Koło jednej z karuzel stała kobieta z towarzyszącym jej dzieckiem, machająca w naszą stronę. Dzieciak, mała dziewczynka, na oko siedmioletnia, miała strasznie naburmuszoną minę.

-O nie...- jęknęła Natasza po czym uśmiechnęła się i zaczęła iść w stronę kobiety.

-Kto to?- szepnąłem jej do ucha, truchtając za nią posłusznie.

-Właścicielka mieszkania, opowiadałam ci o niej.

No tak, opowiadała. O kobiecie od której wynajmuje swoje mieszkanie w jednej z ciemnych kamienic moich Jeżyc. O kobiecie, która na siłę się odmładza i próbuje zrobić z Naty swoją dobrą kumpelę od piwka i plotek. O kobiecie, która wynajmuje mieszkanie po zmarłej babci, kobiecie nieodpowiedzialnej, której dzieciak biega po podwórku i ulicy nawet samopas, podczas gdy ona chodzi na piwko z kolejnymi facetami. Bo jest samotną matką, matką z wpadki z jakimś dzielnym jeżyckim dresem który na szczęście regularnie płaci alimenty, będące dodatkiem do tego, co zarabia na mieszkaniu, które Natasza wynajmuje wraz ze znajomymi. Jedna z historii, jakich wiele, jedna z historii którą interesuje się niemrawo opieka społeczna i tak naprawdę niewiele ma do zarzucenia, skoro dziewczynka jest ubrana schludnie, nie chodzi głodna, nie jest bita, tylko czasem jest trochę zaniedbana. Czasem.

A Nata jest po prostu miła...i szuka mieszkania na zmianę.

Podeszliśmy do niej, lekko czuć było już od niej piwo. Nie była pijana, tylko było czuć.

Zaczęły rozmawiać, stałem z boku, przypatrując się dziewczynce. Pomyślałem sobie o tym, czy czuje się kochana, jak małe dziecko powinno. Czy pójdzie pod pewnymi względami w ślady swojej matki? Czy wyrwie się z typowej patologii Jeżyckich bram i klatek schodowych? Czy może pokocha książki i pójdzie na studia, a może gdy tylko urosną jej piersi będzie żuć oscentacyjnie gumę balonową, przesiadywać w bramie, aż zajdzie w nieplanowaną ciążę w wieku 16 lat i tak samo, jak swoja matka, wychowa swoje dziecko? Kim będzie jasnowłosa dziewczynka? Jak zapamięta ten wieczór?

Czy jak ja, będzie z dzieciństwa pamiętać tylko ból i nie wiedzieć, jak to naprawdę jest być dzieckiem?

Nie zwracała na mnie uwagi, nikt nie zwracał w tym momencie, więc mogłem sobie, jak to ja po prostu gdybać, stwarzać w głowie różne historie. Dziewczynka nagle zaczęła interesować się balonami, które były w sprzedaży nieopodal.

-Mama...mama! Kupisz mi balona?- zrobiła wielkie oczy i zaczęła szarpać matkę za rękę. Tamta nie reagowała. -Mama! No mama!

-Weź się uspokój, nie widzisz że rozmawiam? Nie rób wstydu!

Mała miała łzy w oczach. Nie rób wstydu. Ile razy ja słyszałem od swojego ojca, że jestem nikim, ze przynoszę tylko wstyd, bo nawet Paganiniego nie potrafię zagrać porządnie? To było gorsze nieraz niż bicie, niż przychodzenie w nocy. Te słowa, te słowa, które sprawiają, że czujesz się pustką przyobleczoną w skórę.

Przypomniałem sobie te słowa i wszystkie marzenia, dzięki którym nieraz przetrwałem. Niejedną straszną noc. Drobiazgi, które ratują życie.

Dziewczynka naprawdę zbierała się do płaczu. Popatrzyłem na zdegustowaną, bezsilną w tym momencie Natę, na matkę dziewczynki, którą miałem ochotę chwycić za ramiona i powiedzieć „Ogarnij się kobieto! Na co dzień robisz jej krzywdę, chociaż ten jeden dzień niech wspomina dobrze!”. Wiedziałem, że to by jednak nic nie dało. Czasem i słowa są bezsilne.

Pomyślałem sobie, że tego jednego dnia mogłaby jej kupić tego balona. Ale może zabrakłoby jej na kolejne piwo? Chociaż już nie chodziło o to, bo wiadomo, że wszystkich dziecięcych zachcianek nie można spełniać. Nie można wiecznie przystawać..ale sposób, w jaki to robiła...

Może za dużo już słyszałem o tym dziecku i o niej i może byłem przewrażliwiony przez swoje przejścia, dawne, dawne, te które sprawiły, że nie miałem dzieciństwa i dzieckiem nauczyłem się być później. Te, które sprawiły, że chciałem zostać magikiem i uciec z domu.

Przykucnąłem przed zdziwioną dziewczynką.

-A co ty masz za uchem? - stare pytanie i stara sztuczka, najłatwiejsza jaką znam, bo przecież wystarczy mieć tylko szybkie i sprawne ręce. Od czegoś jestem przecież skrzypkiem.

Wyciągnąłem więc rękę w której miałem 5 zł, tak żeby nie zauważyła, pogmerałem jej za uchem i pokazałem jej monetę na swojej otwartej dłoni.

Miała wielkie oczy ze zdumienia, zapomniała od razu o płaczu.

-Mama, mama!- zaczęła targać znowu kobietę za rękę.- Patrz co miałam za uchem!

Kobieta spojrzała na córkę, na mnie ciągle kucającym przed nią, na mnie uśmiechającego się z jakimś prywatnym poczuciem triumfu.

-No no, pani córka ma skarbonkę za uchem!- zaśmiałem się. Nic nie powiedziała, nie wiedziała chyba, o co mi chodzi, po co to zrobiłem, dlaczego.

-Teraz możesz sobie kupić balona...-powiedziała tylko do jasnowłosej dziewczynki uśmiechając się jakoś...dziwnie. Po prostu dziwnie.

Pożegnała się z Nataszą i poszły w tamtym kierunku. A ja zadowolony kupiłem sobie jeszcze jedną watę cukrową.

-Po co to zrobiłeś?- zapytała mnie Natasza, już wcale nie taka wesoła jak w gabinecie luster. Zapytała, gdy wyszliśmy już z lunaparku, a za nami ginęły już światła karuzel, przeradzając się w te bijące z okien blokowisk. Domów szarych smutnych ludzi, zagonionych w codzienności.

-Żeby się uśmiechnęła, po prostu. -powiedziałem szczerze. Bo co więcej mogłem zrobić? Chciałem, żeby miała dobry wieczór w lunaparku. A może, gdy dorośnie, będzie jednym z tych ludzi, którzy odzyskują tam swój urok Piotrusia Pana i szczerze się śmieją, a nie biegną z napiętymi ramionami i kręgosłupami naprężonymi jak skrzypcowe struny. Sam wiem jak wiele potrafi zmienić jedno błahe wspomnienie. Jeden miły moment. Jak pozwala przetrwać, nawet dziecku. A może przede wszystkim jemu.

-I teraz się nauczy, że zawsze jakiś magik, a potem pewnie przystojny facet przychodzi i spełnia jej zachcianki, gdy tylko zapłacze. Potem życie ją rozczaruje, bo tak w życiu nie ma. -powiedziała pół żartem, pół serio Natasza. Oho, jesień do niej wraca, pomyślałem.

-Wiesz Nata...ja wiem że w życiu prosto nie ma. Jasne że nie i życie ją jeszcze nieraz rozczaruje. Ale póki co to nie szkodzi.

-Jak to?

-Niech jeszcze będzie dzieckiem i powierzy w magię. W ogóle...ty nie wierzysz? Bo ja ciągle wierzę w trochę inną magię niż pieniądze za uchem, ale tą, w której obraca się nasze życie, wiesz przecież. Więc niech to dziecko ma trochę radości i wiary, niech ma tego głupiego balona i niech wie, że ludzie czasem są mili. Tak naprawdę, może nigdy nie przestanie wierzyć, nawet jak ją życie kopnie. Nigdy nie wiesz. Zresztą, wszyscy potrzebujemy magii. Ty też dzisiaj potrzebowałaś, no nie?

-A tam głupi jesteś- zaśmiała się, ale wiedziałem co kryło się za tym śmiechem. „Tak, Kordian, potrzebowałam”, mówiła bez mówienia. -Dobra, gdzie kupie tu bilety?- zapytała zmieniając temat.

-No tam masz biletomat.

Podeszliśmy do niego, Natasza wyciągnęła portfel z kieszeni.

-Ej, powinnam tu mieć jeszcze piątkę!

-E....no właśnie, zapomniałem, wiszę ci piątaka. Wyciągnąłem ci z portfela jak nie widziałaś, nie miałem żadnych monet wiesz...

-Kordian, do cholery! Ty złodziejskie nasienie!

Cóż. Długie palce i sprawne dłonie przydają się nie tylko do magicznych sztuczek.

A tak w ogóle, tej nocy wczesnej jeszcze, nasuwa mi się jeszcze jedna myśl. Naprawdę- świat jest jednym wielkim lunaparkiem. Ale nie zawsze chcemy to widzieć, stajemy się bohaterami sztucznych scenariuszy które nam włożono do głowy, które ktoś, ten niekreślony wielki ktoś nam przeznaczył w społeczeństwie. Gubimy się w rolach, didaskalia są niejasne. Biegniemy, szarzejemy, nie cieszymy się chwilami. Nie śmiejemy się tak często, jak byśmy mogli. Płaczemy przy karuzelach, głodujemy emocjonalnie przy słodkiej wacie cukrowej czułości, którą przecież mieliśmy, więc nadal musimy ją nosić w sercu. Zaciskamy nocami wargi i pięści, zapominając, że wcale nie musieliśmy zgorzknieć. Musieliśmy dorosnąć, ale nie zgorzknieć, stracić dziecięcą wiarę w cuda i magię. Bo to dwie zupełnie różne sprawy.

Warto nieraz się siebie zapytać, gdzie słodkość.

Warto nieraz tupnąć nogą i krzyknąć jak zezłoszczone dziecko.

Warto się śmiać. Najgłośniej i najszczerzej, zawsze, gdy tego chcemy, nie zważając na konwenanse.

Warto marzyć i wierzyć w magię. Wiary nikt nam przecież nie odbierze.  

Warto zmieniać swój świat w lunapark. Swój i innych, dając im nieraz trochę uśmiechu.