Opowieści z Indii. Go down the rabbit hole

Choć wyda się to dziwne, sen, który został tu opisany, naprawdę miał miejsce. Gdy czekałem na lotnisku, czekając na powrót do Polski, spisałem jego fragmenty, jeszcze żywe, by niczego nie pominąć. By wszystko zapamiętać tak, jak powinienem, żeby moja pamięć niczego nie przeoczyła. W samym tekście, który powstał tutaj dodałem trochę wyjaśnień. Trochę powiększyłem obraz tego, co mogło być, moim zdaniem, niezrozumiałe.

Może dla wielu wyda się to dziwne, ale nieraz słucham snów. Słucham tego, co podpowiedzieć chce mi serce. I może ten sen wyjaśni, dlaczego jeszcze nie mogłem też zostać w pewnym miejscu, co sugerowano mi po opowiedzeniu historii Iriny. Może sen wyjaśni, dlaczego nie ten dom. Nie teraz.

Sen zdarzył się, zanim dowiedziałem się, że prawdopodobnie czeka mnie operacja na otwartym sercu. Kolejne miesiące leczenia. Ale sen się zdarzył. A co dalej...?

-Wejdź głębiej do nory Króliku!- usłyszałem naglący szept. Zniknął rozgrzany piasek i szum fal. Znalazłem się w tak dobrze sobie znanym korytarzu. Znalem go tak dobrze, bo sam go stworzyłem, wydrążyłem wiele lat temu. Każde zagłębienie w skale, każdą nierówność sufitu stworzyło moje serce, moja dusza i mój umysł. Każdy z żywiołów, które składają się na człowieka.

Dalej, podążaj, dalej, go down the rabbit hole jak mawiam sam często ludziom. Ale tu nie podążysz za białym królikiem, tu nie ma eliksirów. Tu Biały Królik sam jest prowadzącym i podróżnikiem. Istnieje w wielu postaciach, w wielu miejscach, czemu zaprzeczają prawidła klasycznego świata, ale czemu nie zaprzecza już fizyka kwantowa skupiona na makrokosmosie. Tam gdzie nie ma materii, tam gdzie nie ma materii, gdzie cząstka płynnie zmienia się w falę, a fala w cząstkę w zależności od potrzeb, gdzie rozpisać można każdą superpozycję...może dusza i ciało przenikają się tak samo, dosłownie. A tak naprawdę żyjemy w pustce, bo choć składamy się z atomów, to między jądrem a elektronem istnieje wielka przestrzeń w której..w której co? Nie ma nic właśnie. Wszystko jest nicością i może naprawdę istniejemy w swoim umyśle jeno, każdy w swojej norze i...

-Królik! Dalej, nie ociągaj się! Właź do nory a nie zastanawiasz się po drodze!- dobiegł mnie znajomy głos. Mój własny, a jednak cudzy. Wiedziałem że śnię albo głęboko medytuję. Tylko wtedy można je usłyszeć. Tylko wtedy można tam dotrzeć.

Tak ,tym razem to sen. Kolejny świadomy sen do zapamiętania. Muszę jak widać powiedzieć coś ważnego sam sobie, bo dawno już nie wchodziłem tam podczas snu. Tylko medytując, a przecież...

Zszedłem więc korytarzem, w dół i w dół, aż moim oczom ukazało się rozproszone przez ogromne drzewa światło. W oddali było słychać szum spadającej wody, tak, wodospad był w tym roku ogromny przez obfite wiosną deszcze.

Mój ogród. Ogród mojej świadomości, podświadomości, duszy. Zwijce jak chcecie.

Każdy nosi go w sobie. Trzeba go tylko odkryć, częściowo stworzyć. Stara szamańska metoda, przeniesiona do psychologii, ba, nawet do literatury, choć dla tych światów są zupełnie czym innym.

Ogród to twoje wnętrze. Ogród to miejsce, gdzie możesz się schronić albo zadawać pytania. Pytania nie zawsze znaczą, że uzyskasz odpowiedź- ale zadać pytanie to już jakiś początek. Ogród, miejsce spokoju i kontemplacji. Ogród czyli dom, twój wewnętrzny dom. To jak wygląda zależy tylko od ciebie, to, czym jest, zależy tylko od ciebie. To jak go pielęgnujesz, to, co w nim rośnie. Może być nadmorską plażą, może być lasem z ogromnymi sekwojami, może by po prostu ogródkiem twojej mamy, który pamiętasz z dzieciństwa. Ty go tworzysz...choć po pewnym czasie zaczyna rosnąć bez ciebie. Gdy po nim spacerujesz, pojawiają się rzeczy, których nie umieszczałeś tam świadomie. Wszystko jest tobą, jest umieszczone w twojej duszy- ale nie o wszystkim wiesz. A może dusza którą masz nie zawsze należy tyko do ciebie, może cudze słowa, może intencyjność świata, może wielka energia, wielka miłość która przepływa kształtuje pewne rzeczy nieświadomie. A może to podświadomość i tyle. Niech każdy wierzy w co chce. Nie będę tu się rozwodził, jak stworzyć ogród, a raczej jak go odkryć, kogo to interesuje niech pyta. To żadna wiedza tajemna, wiedza tajemna nie istnieje. Tylko niektórymi rzeczami możemy się dzielić tylko z odpowiednimi ludźmi. Zwierzętami. Roślinami. Im powierzać.

Wszystko kształtuje się z czasem, samoistnie albo z tobą, aż w końcu pojawiają się one. Twoje zwierzęta. Nie pojawiają się u każdego, pewien mądry człowiek mówił mi, że pojawiają się u tego kto naprawdę szuka, kto zadaje pytania nie zadając ich. Pojawiają się tam, gdzie dusza naprawdę podróżuje.

U niektórych zwierzę jest jedno, u niektórych dwa...ja chyba przesadziłem z ilością.

Zwierzęta totemiczne, symbolizujące ciebie albo jakiś aspekt twojej duszy.

W moim ogrodzie pierwszy pojawił się kruk, zanim jeszcze ogród był w pełni ukończony. Przyglądał mi się w powagą i zaciekawieniem. Byłem zaskoczony, że tak szybko się zjawił. Mój ówczesny przyjaciel, mój „mistrz” mówił, że to możliwe, ale zdarza się bardzo rzadko. Ale pojawił się pierwszy i nie zbliżył się od razu.

Zwierzę w sobie trzeba bowiem oswoić. Wchodząc do ogrodu zaprzyjaźnić się z nim, jak z każdym zwierzęciem, każdym stworzeniem w świecie. Trzeba zaprzyjaźnić się też z własną głową. Oswoić z sobą, żeby nie umykać swej własnej dłoni. Siebie też trzeba przestać się bać.

Tak więc pierwszy pojawił się kruk, wiele lat temu, patrzący uważnie. Wiele dni minęło, zanim zamienił ze mną słowo, wiele godzin medytacji było potrzebnych, żeby sfrunął do mnie z wysokich drzew.

Po kruku zjawił się lis, po nim koń. Troje zwierząt, w których każdy symbolizuje co innego. Jest inną częścią mnie. Jak widać moja dusza jest mocno rozszczepiona, skoro aż trzy się zjawiły i na dobre zamieszkały w ogrodzie.

Kruk jest wiedzą, poznaniem. Jest dążeniem do prawdy i oświecenia, jest cierpliwą sztuką poznawania życia. Nauka i mądrość, jaką chciałbym zdobyć. Kruk jest nie tylko wiedzą książkową, ale i wiedzą mistyka. Jest dążeniem do poznania ostatecznego, ułożonego w mojej duszy. Jest szamanem i mędrcem, dwoma ważnymi aspektami mnie. Albo tym, czym chciałbym się w jakiś sposób stać.

Swojego czasu na pewnych „warsztatach” poznałem prawdziwych Indian z plemienia Kiowa. Długie dnie i noce w lesie, mające na celu przybliżenie tej wspaniałej kultury. Ludzie, którzy pracują w ośrodku w Stanach zajmującym się m.in.. zrównaniem praw Indian przyjechali na parę dni i opowiadali niezobowiązująco, zorganizowali warsztaty muzyczne, pokazali kawałek swojego świata. Mi dali coś więcej, podczas ostatniej nocy, kiedy najstarszy z nich powiedział mi że „moja dusza jest rozdarta między dwoma światami i póki się nie zdecyduję nie zostanę tym, kim powinienem” i nadał mi imię. Zobaczył we mnie tego, który imienia jest godzien i nadał mi imię Trójokiego Kruka. Kruk. Moje najważniejsze zwierzę. Centrum mojej duszy.

Myślicie, że przypadkowo mam wytatuowane pióra Hugina i Munina, kruków Odyna? Pamięć i myśl, kolejny aspekt kruczej osoby, tak ważny, tak istotny.

Ale Kruk nie mógłby funkcjonować bez reszty. Lisa, będącego symbolem skrytości i przywiązania. Pewnego sprytu, obracania przeciwności na swoją korzyść. Lisa najtrudniej oswoić, ale kiedy już tego się dokona- będzie drapieżnikiem tylko dla swojej miłości. Wiele godzin spędziłem próbując go wytropić w lesie, umykał mi. Aż zrozumiałem, że ta część mnie musi przychodzić do mnie zawsze sama, z własnej woli. Emocje i instynkt drapieżnika, który jest niepozorny, nie jest tygrysem ani wilkiem- ale zawsze potrafi przetrwać. Dostosować się swą elastycznością.

Ostatni zjawił się koń. Symbol niezmordowanej energii i upartości. Symbol siły, która każe zawsze iść naprzód, siły, której nie można okiełznać, nie można zamknąć. Koń zawsze musi biec, musi być wolny, nie można go wiązać. Koń jest łagodną cierpliwością, która nie podda się przeciwności losu. Z koniem poszło najłatwiej. Gdy tylko się zjawił, pozwolił od razu się dotknąć, od razu zaczął mówić. Ten ja jest najbardziej otwarty i ufny, jednocześnie będąc nieraz szaleńcem, narwańcem w momentach granicznych.

Zwierzęta nieraz rządzą się własnymi prawami. Są częściami mnie, ale rozmawiając z nimi można zrozumieć rzeczy, których świadomy ja, na co dzień żyjący, nie może pojąć. To otwiera oczy. To pozwala inaczej zacząć oddychać.

I tak było tym razem.

Podczas snu dobiegł mnie szept należący do kruka. Chciał ze mną porozmawiać.

Wszedłem więc spokojnym krokiem do swojego Ogrodu, do lasu. Usiadłem pod jednym z drzew i czekałem, aż kruk pojawi się przede mną.

-Co się dzieje?- zapytałem ze zwykłym spokojem. Zwierzę pomimo oswojenia nadal jest dzikie, nadal je łatwo spłoszyć. Nadal łatwo spłoszyć siebie.

-Chciałem z tobą porozmawiać. O twojej dharmie.

-Dharmie?

-O tym rozmawiałeś parę dni temu z tym starym człowiekiem, prawda? I o tym rozmawiałeś z NIĄ? I z prawie każdym napotkaną tu osobą?

-Owszem, o tym.

Parę dni temu, w drodze, spotkałem kolejnego świątobliwego człowieka. Przypadkiem, siedząc przed jednym z wizerunków Śiwy połączonego z Parwati. Podszedł i zaczął ze mną rozmawiać.

Dharma nie jest słowem, które można przetłumaczyć. Niekiedy uosabiana jest z bóstwem, kolejnym w hinduskim panteonie. Dharma to przede wszystkim ustalony z góry ład wszechświata. To to, co sprawia że pada deszcz, ziemia się kręci, nastają pory roku, susze i kiełkuje ziarno w ziemi. To wielka siła, wielokształtna, której obecność jest konieczna, której spójność jest w naszym świecie niezbywalna. To co nas otacza bez dharmy byłoby chaosem, zniszczeniem. Ciemnością, w której światło nie może się na niczym skupić.

Ale dharma to też rzecz właściwa każdej jednostce. Każdemu z nas. To coś, co otrzymaliśmy w momencie narodzin, spłodzenia wręcz i coś, o co musimy dbać. Coś, w zgodzie z czym musimy działać. Nie zmienimy ani nie oszukamy własnej dharmy. Nie można tego jednak mylić z predestynacją, naszym pojmowaniem przeznaczenia. Trzeba pamiętać, że Indie, Hinduiści myślą trochę innymi kategoriami. Ich czas, realnie namacalna przestrzeń jest inaczej pojmowana niż przez Europejczyków. Ale nie o tym miałem.

Według tego człowieka, z którym rozmawiałem tamtego dnia, każdy człowiek powinien postępować zawsze w zgodzie ze swoją dharmą. To znaczy, powinien działać rzetelnie, skrupulatnie w jednej przyrodzonej mu dziedzinie.

Istnieje też związek pomiędzy dharmą jednostkową a dharmą wszechświata, wiecie? Jednostka albo kilka, kilkaset jednostek mogą oddzielić się nawet od swojej dharmy, postępować błędnie, to ich sprawa. Nic się nie stanie, oprócz tego, że ich karma zmieni się od tego, skurczy, stanie się brudna. Odrodzą się w kręgu reinkarnacji w kategorii, w której nigdy nie chcieli się znaleźć, w której będą nieszczęśliwi. Ale nie naruszy to porządku świata.

Gorzej, gdy większość ludzi przestanie postępować w zgodzie ze swoją dharmą. Wtedy nastaną nieszczęśliwe czasy...wojny, chaos...wszystko przez zbiorowe zanikanie dharmy. Zagraża to ładowi kosmicznemu. „Nasze czyny nie są obojętne gwiazdom” jak rzekł tamten człowiek łamaną, prawie niezrozumiałą angielszczyzną. Jesteśmy odpowiedzialni zbiorowo za stan wszechświata. Nasze myśli i czyny są drobinami, które potrafią naruszyć kosmos. Jeśli nie zadbamy o porządek wszechświata, zaczynając od siebie, wszechświat obróci się przeciwko nam.

O tym wszystkim opowiedział mi starszy człowiek, który nie miał nawet ubrania. Oczywiście, za opowieść się płaci w Indiach. Jak za wszystko. Słowem, jedzeniem czy walutą. Ostatnie najmilej widziane.

Ale tego dnia też usłyszałem opowieści o dharmie i tej nocy śniłem, a może po prostu rozmawiałem z sobą, wiedząc, że śnię.

-I co o tym myślisz?- nagle z zarośli wyłonił się lis nonszalanckim krokiem.

-Cóż, to co mu powiedziałem wtedy, to co powiedziałem JEJ...

Nigdy nie chciałem wierzyć w przeznaczenie dosłowne, odgórny los, jakiemu się nas ofiaruje. Nigdy nie chciałem wierzyć w przyrodzoność. To kłóci się z moim pojmowaniem wolności jako takiej. To kłóci się z tym, jak bardzo wierzę, że mam na wszystko wpływ, że jeden mój ruch decyduje o drugiem...

-Chwila!- wykrzyknąłem do kruka i lisa. Koń nie interesował się tą rozmową najwyraźniej.

-Tak?-zapytał uprzejmie kruk, sfruwając na moje ramię. Uwielbiał na nim siedzieć, gdy przebywałem pod tym drzewem w pozycji lotosu.

-Przecież...przecież jedno nie wyklucza drugiego. Dlatego starzec się ze mnie śmiał!

-Ot i zaczął myśleć- rzucił ironicznie lis ziewając, nonszalancko, pozornie obojętnie, jak to lis ma w zwyczaju.

-Przecież spójność wszechświata, dharma, musi być zależna od nas wszystkich. To, jak jesteśmy predysponowani nie ogranicza naszej wolności. To tylko pozwala na dążenie i poznanie w jakimś aspekcie.

-Brawo, Króliku!- zakrakało czarne ptaszysko.

-To po prostu coś więcej. Może każdy musi po prostu znaleźć swoje faktyczne miejsce i może jednak nie ma w tym nic złego. Zawsze myślałem, że to nas ogranicza, wiecie?- zwróciłem się patrząc na swoje zwierzęta.- Ale tak naprawdę może to nas wyzwala. Może dharma, jeśli ją znajdziemy pozwoli nam dotrzeć do miejsca, w którym doznajemy czegoś więcej niż szczęście.

-Oczywiście, jak zawsze rozumiesz to po swojemu, co?- zapytał Kruk.

-Jasne że tak- zaśmiałem się. - Nie wierzę w przeznaczenie na sposób hinduski. Oddaję hołd Śiwie i Wisznu, Ganeszowi i Hanumanowi, jak wszystkim bogom tego świata, bo są aspektami tej jednej energii i miłości w którą wierzę...ale nie są moimi bogami w dosłowności. Dlatego i w dharmę rozumieć muszę po swojemu, nie wprost. Jak zawsze naokoło, tak jak czuje moje serce. Może dharma to właśnie to, czego pragniemy. Najtrudniejsza rzecz do odkrycia, nasze pragnienie, prawdziwe, dzięki któremu staniemy się szczęśliwi i spełnieni. Nasza droga, którą musimy podążać. Nasze poszukiwanie...czegoś więcej. Nie chcę wierzyć w dharmę piekarza, pisarza, muzyka czy nawet czyściciela uszu. Chcę wierzyć w dharmę po swojemu, za co pewnie oberwałbym od wszystkich Hindusów tego świata- śmiałem się coraz bardziej. - Dharma to porządek, nasze miejsce w wszechświecie, a miejsce dla każdego istnieje. To spełnienie i możliwość, a nie nakaz. Ja tak ją pojmuję, tak czuję. Do jedna ze stron zapadni podniebienia wszechświata, siła napędzająca intencyjnie, a nie materialnie to co nas otacza. To pragnienie duszy, umysłu nawet, pchające być może ku zjednoczeniu. To miejsce dla wszystkich razem i każdego z osobna i …

-Dobrze już, dobrze. - rzekł kruk, przerywając mi moje radosne zrozumienie. - A teraz zadam ci pytanie. Czego ty pragniesz?

Poprzednia dziecięca radość natychmiast się ulotniła. Zastąpiła ją zaduma. Czego ja pragnę? Co jest moją dharmą?

-Ty wiesz przecież- powiedział łagodnie lis, przewracając się na grzbiet.

-Niedawno myślałem że to odkryłem i chyba..chyba to jest to. Bo czuję się szczęśliwie. Teraz, tutaj. Niedługo stąd odejdę ale chciałbym wrócić, poznać jeszcze to miejsce.

-Ale wiesz, że to nie jest jeszcze miejsce dla nas?- zapytał cicho Kruk.-Wiesz, że to miejsce jest piękne, przepełnione duchem..ale nie możemy tu zostać?

-Wiem. Jest tu pięknie właśnie. Pokochałem miejsce, ludzi...ale wiem, że jeszcze nie mogę paść na stabilny grunt. To nie mogą być jeszcze zaślubiny. Ne mogę też porzucić ot tak tego, co czeka na mnie w domu i...

-Martwiłem się, że zaczniesz tak myśleć, że to jest już to miejsce, wyśnione. Ten człowiek. To właśnie miejsce pod niebem. Bo jest nam tu dobrze ale...my musimy dalej szukać Króliku. Szukać nieustannie „jednego”.

-Kruku..a czy całe życie nie jest poszukiwaniem? Czy moje życie, moja dharma nie ma być właśnie podróżą i poszukiwaniem, tak jak sądziłem? Czy nie ma być wieczną nauką, nie tylko w książkach? Kruku, czy my nie mamy się uczyć właśnie duszą, stale szukać?

-Wiesz, że niektóre dusze właśnie wiecznie drążyć muszą i nigdy nie zaznają spokoju, bo ich spokój jest w ruchu, w poznaniu, w wiedzy i przenikaniu. To bywa spełnieniem, wieczne poczucie niespełnienia i nienasycenia Króliku.

-I to jest moja dharma?

-Być może ale widzisz...nie znajdziesz odpowiedzi wprost, choć już ją masz. Masz ją we mnie, w lisie, w koniu, miałeś od zawsze. Musisz tylko jeszcze udać się do jednego z miejsc, musisz porozmawiać z tymi ludźmi, żyć z nimi jakiś czas, oddychać tymi drzewami i...

-Ja to wiem- wyszeptałem prawie.- Ale nie jestem jeszcze gotowy.

-Czy kiedykolwiek będziesz gotowy?

Zastanowiłem się. Nie, na pewne rzeczy nie można być gotowym. Nigdy przenigdy. Nigdy nie wiesz, co znajdziesz jeszcze głębiej w króliczej norze siebie. Co znajdziesz w króliczej norze wszechświata, tego który sam stanowisz i tego, który cię otacza.

-Więc pomyśl o tym, czy to nie jest kolejne miejsce w które powinniśmy się udać. Wróć do tych ludzi którzy dali ci imię, czekają na ciebie.

-Pomyślę o tym, żebyś wiedział, że pomyślę. Bo wiem, że tam muszę jeszcze dotrzeć i zgłębić to, co powinienem. A potem...będziemy pewnie w ruchu dalej, co?

-Niewykluczone!- zaśmiał się z oddali koń, ten, który oczekuje nowych przygód i powiewu wolności.

Posiedzieliśmy jeszcze chwilę pod drzewem, milcząc. W pewnym momencie wstałem, bez słowa pożegnania powiedziałem do widzenia, bo słowa są zbędne i wszedłem do tunelu.

Obudziłem się, gdy świtało.

Przysnąłem na chwilę, przespałem parę godzin, no tak, należy mi się trochę snu. Ludzie w ośrodku jeszcze spali na dobre, Irina cicho posapywała obok mnie. Wstałem cicho i wyszedłem na zewnątrz, potrzebowałem spaceru, potrzebowałem ułożenia myśli już w realnym świecie.

Mówiłem, że człowiek podróżuje nie tylko nogami, prawda? Będąc gdzieś, poznając świat, odkrywamy samych siebie- jeśli tylko pozwalamy sobie siebie odkryć. Najświętsza z prawd. Ja odbyłem podróż nie tylko do Indii, gdzie poznałem tysiące nowych kolorów i zapachów, gdzie poznałem magię tłumu i gdzie poczułem, że czas i miejsce nie istnieje. Dowiedziałem się znowu czegoś o sobie i tego, co ja sam dla siebie muszę zrobić.

Szaleniec? Cóż. Nigdy nie byłem najnormalniejszym okazem.

-Dobrze ci się spało?- zapytała mnie Irina, podchodząc do mnie na plaży.

-Tak. Znakomicie. Chociaż miałem sen i chciałbym ci o nim opowiedzieć.

Uniosła brwi, wiedziała, że to coś poważnego.

-Najpierw coś zjedzmy, na pewno jesteś jak zawsze głodny.

Podczas gdy przygotowywała śniadanie mówiliśmy o głupotach. Ale potem wszystko jej opowiedziałem.

-Więc jutro odchodzisz? Tak jak mówiłeś na początku?

-Tak, z samego rana. Zanim zacznie świtać. Muszę jeszcze odkryć parę rzeczy i ty wiesz że...

-Tak, ja wiem- uśmiechnęła się pięknie, radośnie. Tak, ona rozumie jak mało kto. Wariat pojmie wariata. -Ale to jutro. Dzisiaj jest dzisiaj.

Muszę jeszcze żyć trochę czasu swoim życiem, tym tutaj, które wiodę, z pracą na etacie i z tymi, których naprawdę kocham i za których oddałbym życie.

Muszę jeszcze poznać parę miejsc, zdobyć siebie.

Muszę pojechać na północ, pomyślałem. Odkryć naprawdę swoją dharmę.

Dzisiaj, gdy leżałem na stole tomograficznym czekając na badanie, na które wyjątkowo szybko umówił mnie mój lekarz, gdy wkłuwano mi po raz kolejny w życiu wenflon do żyły na lewym przedramieniu, przypomniałem sobie znowu swój ogród, swoją króliczą norę i swój sen. Przypomniałem sobie dharmę. Może czekają nieraz człowieka pewne przeciwności. Może kłody są nam rzucane pod nogi, żebyśmy nieraz spokornieli, bo przecież pokora jest tak ważna w świecie.

Niech nikt z was się nie martwi, jeśli to robi, jestem rozsądnym człowiekiem, pomimo wszystko. Będę grzecznie przyjmował leki, jeśli trzeba, dam się znowu pokroić na sali operacyjnej. Przełknę to, ale to nie znaczy, że się poddam. Bo muszę jeszcze odkryć parę rzeczy, mam parę rzeczy do zrobienia i nie jestem odpowiedzialny tylko za samego siebie. Może nie tylko za rodzinę co jest rzeczą oczywistą. Może jak każdy, jestem też odpowiedzialny za cały wszechświat?

Więc teraz spokojnie przeczekam, poczekam na wyniki badań. Ale ludzie tak łatwo się nie poddają, zwłaszcza, gdy mają coś jeszcze do zrobienia. A ja mam aż za dużo. Mam całe swoje życie do przeżycia, mam wiele pytań, na które muszę znaleźć odpowiedzi.

Bez kończyn można przepłynąć kanał La Manche i zdobyć biegun. Z astmą można wspiąć się na Mount Everest. Z chorym sercem można żyć jak ze wszystkim innym, po swojemu. Ograniczenia zaczynają się w głowie, nie w tym, że musimy brać leki i być może umrzemy przedwcześnie. Co z tego? Ja mam jeszcze swoją dharmę do odkrycia, I przy kolejnym zakładanym wenflonie cóż, chyba o tym będę musiał właśnie myśleć.

Cóż. Szaleńców przywiązanych do swoich pragnień niełatwo od szaleństwa odwieść.